Các phương pháp xử lý nước thải sinh hoạt và công nghiệp hiệu quả nhất

Hiện nay, ô nhiễm môi trường nước đang ngày trở nên nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái. Một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nước hàng đầu là nước thải sinh hoạt và công nghiệp không được xử lý chảy trực tiếp ra môi trường. Để hạn chế vấn đề này, cần có các phương pháp xử lý nước thải khoa học và đúng chuẩn. Vậy đâu là các phương pháp xử lý nước thải thông dụng nhất hiện nay? Cùng Vệ Sinh Nhà 247 tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Các phương pháp vật lý sử dụng trong xử lý nước thải

Phương pháp vật lý trong xử lý nước thải sinh hoạt giúp lấy đi những chất không tan ở dạng lơ lửng bằng nhiều biện pháp như lọc qua song hoặc lưới chắn, bể lắng,..Tùy thuộc vào kích thước, tính chất lý hóa, lưu lượng nước thải và mức độ cần làm sạch mà lựa chọn hệ thống xử lý nước thải công nghiệp thích hợp. 

Xây dựng song chắn rác

Trong nước thải đặc biệt là nước thải sinh hoạt chứa nhiều loại rác trôi nổi có kích thước lớn như giẻ, rác, vỏ đồ hộp, bao nilon…. Nếu không được loại bỏ, các rác thải này sẽ theo nguồn nước chảy ra và làm tắc đường ống hoặc kênh dẫn nước. Hơn thế, chúng còn rất khó phân hủy với thời gian phân hủy lên đến vài chục thâm chí hàng trăm năm. Vì vậy xây dựng song chắn rác là cách xử lý nước thải sinh hoạt hữu hiệu giúp giữ lại các rác thải có kích thước lớn. 

Tùy theo kích thước khe hở, loại thô, trung bình và mịn mà song chắn rác được phân thành các loại khác nhau. Với song chắn rác thô thì khoảng cách giữa các thanh từ 60 – 100 mm. Với song chắn rác mịn thì độ dài giữa các thanh từ 10 – 25 mm. 

Bạn nên sử dụng kim loại để làm song chắn rác thay vì nhựa hay các vật liệu khác để đảm bảo độ chắc khỏe. Song chắn sẽ được đặt ở cửa vào kênh dẫn của nguồn nước. Để song chắn làm việc hiệu quả nhất, hãy làm thanh chắn có thiết kế vuông ở góc phía sau và phía trước hướng đối diện với dòng chảy là viền tròn. Không nên sử dụng song chắn tiết diện tròn bởi nó có trở lực nhỏ nên rất nhanh bị tắc bởi các vật giữ lại.

Sử dụng phương pháp bể lắng cát

Để để tách các tạp chất vô cơ không tan có trong nước thải, phương pháp xử lý nước thải công nghiệp thông dụng là làm bể lắng cát. Bể lắng sẽ giúp giữ lại các tạp chất lắng và các tạp chất nổi chứa trong nước thải. Quá trình lắng chịu ảnh hưởng của các yếu tố như: lưu lượng nước thải, khối lượng riêng chất rắn lơ lửng, vận tốc dòng chảy trong bể, nhiệt độ nước thải và kích thước bể lắng. 

Theo chế độ dòng chảy, có hai loại bể lắng cát phổ biến là bể lắng ngang và bể lắng đứng. Theo đó, các bể lắng ngang thường có mặt bằng hình chữ nhật, tỷ lệ giữa chiều rộng và chiều dài không nhỏ hơn ¼ và chiều sâu đến 4m. Bể lắng đứng có mặt bằng hình tròn hoặc hình vuông, đáy dạng nón hay chop cụt với đường kính không vượt quá 3 lần chiều sâu.

Sử dụng phương pháp tuyển nổi

Trong xử lý nước thải công nghiệp, phương pháp tuyển nổi có tác dụng tách các tạp chất ở dạng rắn hoặc lỏng phân tán không tan. Bản chất của quá trình này là sự dính kết của chất bẩn với bề mặt phân chia giữa nước và, khí. Sự kết dính diễn ra do quá trình tiếp xúc giữa ba pha lỏng khí và rắn (Còn được gọi là hiện tượng tẩm ướt).

Khi các bọt khí bám vào các hạt cặn trong nước thì tỷ trọng của tổ hợp cặn – khí giảm khiến xuất hiện lực đẩy nổi. Và khi lực này đủ lớn, phần cặn khí nổi lên mặt nước sẽ thoát ra ngoài. Phương pháp tuyến nổi được đánh giá là hiệu quả nhất bởi có thể khử hoàn toàn các hạt nhỏ, nhẹ, lắng chậm trong thời gian ngắn.

Các phương pháp hóa học sử dụng trong xử lý nước thải

Phương pháp trung hòa nước thải

Phương pháp trung hòa sẽ giúp cân bằng nồng độ PH của chất thải và xử lý các hợp chất gây ô nhiễm có trong chúng. Thông thường, nồng độ nước thải sẽ được đưa về về ngưỡng trung tính từ 6,5 – 8,5. 

Nguyên lý cơ bản của phương pháp trung hòa chính là việc tạo ra phản ứng hóa học giữa các cặp chất như axit và kiềm, giữa muối và axit, giữa muối với kiềm. Xử lý nước thải công nghiệp bằng phương pháp trung hòa có thể thực hiện theo những cách sau:

• Trộn lẫn nước thải có tính acid và nước thải có tính kiềm
• Lọc dung dịch acid bằng vật có tác dụng trung hòa
• Dùng nước kiềm hấp thụ khí acid
• Dùng nước acid hấp thụ amoniac.

Phương pháp keo tụ tạo bông để xử lý nước thải 

Nếu các phương pháp xử lý nước thải vật lí chỉ tách được các hạt chất rắn kích thước lớn thì với cách sử dụng keo tụ tạo bông các hạt nhỏ hơn ở dạng keo cũng sẽ được loại bỏ hoàn toàn.

Xử lý nước thải bằng phương pháp keo tụ tạo bông là cho các chất keo tụ vào trong nước thải. Các chất này sẽ trung hoà điện tích của các hạt keo hoà tan trong nước, làm cho những hạt rất nhỏ biến thành những hạt lớn lắng xuống, qua hai giai đoạn:

• Chất keo tụ tự sinh ra thuỷ phân, hình thành nên dung dịch keo, và ngưng tụ.
• Trung hoà và lọc các tạp chất lắng trong nước.

Các phương pháp xử lý nước thải sinh học

Xử lý nước thải sinh hoạt bằng các phương pháp vật lý và hóa học không thể loại bỏ các chất hữu cơ hòa tan có trong nước thải. Do đó, sử dụng công nghệ sinh học là biện pháp tối ưu giúp xử lý các chất hữu cơ và vô cơ gây ô nhiễm tạo thành các sản phẩm không gây độc hại cho môi trường. Phương pháp này có thể phân thành 2 loại sau:

• Phương pháp kỵ khí
• Phương pháp hiếu khí

Phương pháp sinh học kỵ khí

Phương pháp sinh học kỵ khí là cách dùng vi sinh vật kị khí để xử lý chất ô nhiễm trong môi trường không có oxi. Đây là một quá trình sinh hóa phức tạp tạo ra nhiều sản phẩm trung gian và phản ứng trung gian. Quy trình xử lí nước thải bằng phương pháp kị khí  xảy ra theo 4 giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Phá hủy các hợp chất cao phân tử.
• Giai đoạn 2:  Acid hóa.
• Giai đoạn 3: Acetate hóa.
• Giai đoạn 4: Metan hóa.

Ưu điểm của phương pháp kỵ khí là giúp các chất thải hữu cơ chứa nhiều chất hữu cơ cao phân tử như protein, chất béo, carbohydrate, cellulose, lignin,… thủy phân tạo thành những phân tử đơn giản hơn, dễ phân hủy hơn. Quá trình kỵ khí cũng ra ít bùn hơn so với cách xử lý sinh học hiếu khí. Nhu cầu năng lượng cho quá trình cũng được giảm nhiều và có thể xử lý sạch nước thải ô nhiễm nặng. Tuy nhiên, tốc độ phản ứng của quá trình lại diễn ra chậm khiến các chất cần nhiều thời gian hơn để phân hủy.

Xem thêm:

• Quy trình bảo trì công trình xây dựng
• Biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường
• Dịch vụ vệ sinh công nghiệp

Phương pháp sinh học hiếu khí

Phương pháp sinh học hiếu khí là cách dùng hệ vi sinh vật hiếu khí để làm sạch các chất ô nhiễm trong nước trong môi trường có oxi. Quá trình xử lý này chia thành 3 giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Oxy hóa các chất hữu cơ.
• Giai đoạn 2: Sản sinh tế bào mới.
• Giai đoạn 3: Phân hủy nội bào.

Quá trình xử lý hiếu khí có ưu điểm là ít gây ra mùi hôi, tạo ra sản phẩm ổn định và dạng bùn. Loại bùn có thể sử dụng làm phân bón sau khi xử lý. Tuy nhiên lượng bùn tạo ra khá nhiều và khó tách nước bằng phương pháp cơ học. Xử lý hiếu khí chỉ xử lý được nước thải có nồng độ ô nhiễm thấp.

Xử lý nước thải là việc làm quan trọng và cần thiết để hạn chế ô nhiễm môi trường đặc biệt là môi trường nước. Hy vọng các phương pháp xử lý nước thải trên đây có giúp bạn giải quyết vấn đề này một cách nhanh chóng. Liên hệ Vệ Sinh Nhà 247 để được hỗ trợ và tư vấn nhé!

Ngày cập nhật: 05/30/2024